คุ้มครองสิทธิแรงงานแพลตฟอร์ม

คุ้มครองสิทธิแรงงานแพลตฟอร์ม

ทำไมต้องแก้ปัญหา (WHY)

  1. ช่องว่างของกฎหมายแรงงานดั้งเดิม: กฎหมายแรงงานของไทยผูกสิทธิการคุ้มครองไว้กับสถานะการจ้างงานแบบดั้งเดิม ซึ่งแบ่งออก 2 กลุ่ม คือ “ลูกจ้าง” และ “ผู้รับเหมาอิสระ” แรงงานแพลตฟอร์มแม้ต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขของแอปฯ (เช่น ถูกคุมเวลา/กำหนดงาน/ลงโทษ) ในลักษณะเดียวกับลูกจ้าง แต่กลับไม่ได้รับสิทธิและสวัสดิการในระดับเดียวกัน

  2. ความไม่แน่นอนของรายได้และระบบ: ปัจจุบันระบบจัดสรรงานและวิธีคำนวณโบนัสขาดความโปร่งใส บริษัทมักเปลี่ยนเงื่อนไขโดยไม่แจ้งล่วงหน้า ในขณะที่ค่าตอบแทนถูกปรับลดลงสวนทางกับค่าครองชีพและความเสี่ยงในการทำงาน

  3. การขาดหลักประกันความปลอดภัย: เมื่อเกิดอุบัติเหตุขณะปฏิบัติงาน แรงงานแพลตฟอร์มส่วนใหญ่ต้องแบกรับภาระเอง เนื่องจากไม่มีสวัสดิการหรือการร่วมรับผิดชอบจากบริษัทเจ้าของแพลตฟอร์มอย่างเป็นระบบ

 

เราจะทำอะไร (WHAT)

เรามุ่งมั่นคุ้มครองแรงงานแพลตฟอร์ม โดยเฉพาะไรเดอร์ ให้ได้รับการคุ้มครองเทียบเท่าลูกจ้างตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองแรงงาน อย่างน้อยใน 7 ประเด็นดังนี้:

  1. ร่วมรับผิดทางแพ่ง: กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างบริษัทเจ้าของแพลตฟอร์มกับแรงงานแพลตฟอร์ม แบบ "ตัวการ-ตัวแทนพิเศษ" เพื่อให้บริษัทฯ ต้องร่วมรับผิดทางแพ่งในลักษณะเดียวกับนายจ้าง-ลูกจ้าง (เช่น กรณีไรเดอร์ขับรถชน บริษัทเจ้าของแพลตฟอร์มต้องร่วมชดใช้ค่าเสียหายด้วย)

  2. ระบบประกันภัยภาคบังคับ: กำหนดให้บริษัทเจ้าของแพลตฟอร์มต้องจัดทำประกันภัยที่เหมาะสมให้กับแรงงานแพลตฟอร์ม รวมถึงประกันภัย/ประกันอุบัติเหตุร่วมกันของแพลตฟอร์มทั้งหมดที่ทำงานแบบเดียวกัน โดยรัฐบาลร่วมเป็นเจ้าภาพในการเจรจา

    • ประกันดังกล่าวต้องมีการชดเชยเยียวยาที่เหมาะสมให้แก่แรงงานแพลตฟอร์ม เมื่อแรงงานแพลตฟอร์มประสบอันตราย หรือเจ็บป่วย หรือทุพพลภาพ หรือเสียชีวิต หรือสูญหาย หรือสูญเสียอวัยวะ หรือสูญเสียสมรรถภาพในการทำงานของร่างกาย อันเนื่องมาจากการทำงานให้แก่บริษัทเจ้าของแพลตฟอร์ม

  3. การระงับข้อพิพาทผ่านศาลแรงงาน: ให้กรณีพิพาทระหว่างบริษัทเจ้าของแพลตฟอร์มกับแรงงานแพลตฟอร์ม ต้องขึ้นศาลแรงงาน โดยให้ถือว่ามีสถานะเป็นนายจ้างและลูกจ้างโดยอนุโลม

  4. จัดตั้งกองทุนสวัสดิการระยะยาว: แก้ไขกฎหมายประกันสังคม หรือร่าง พ.ร.บ.การทำงานบนแพลตฟอร์ม เพื่อให้มีกองทุนในลักษณะกองทุนเพื่อการชราภาพ การชดเชยการว่างงาน (หรือการสูญเสียรายได้) และอื่นๆ ที่เหมาะสม 

    • สัดส่วนการส่งเงินสมทบ บริษัทเจ้าของแพลตฟอร์ม 2 ส่วน : รัฐ 1 ส่วน : แรงงานแพลตฟอร์ม 1 ส่วน โดยมีหลักเกณฑ์ที่สอดคล้องกับรูปแบบการทำงานบนแพลตฟอร์มนั้นๆ

  5. มาตรฐานรายได้และเงื่อนไขที่เป็นธรรม: พิจารณาการร่าง พ.ร.บ.การทำงานบนแพลตฟอร์ม หรือกฎระเบียบที่จำเป็นในการคุ้มครองแรงงานบนแพลตฟอร์ม 

    • เช่น การกำหนดดูแลสภาพการทำงานที่เหมาะสม การกำหนดเงื่อนไขและค่าใช้จ่ายในการรับงานที่เป็นธรรม การกำหนดค่าตอบแทนที่เหมาะสมในการดำรงชีพของแรงงาน (โดยเทียบเคียงตามค่าตอบแทนขั้นต่ำ หรือค่าตอบแทนที่เทียบเคียงกับการทำงานประจำในลักษณะงานเดียวกัน)

  6. สิทธิการจัดตั้งสหภาพแรงงาน: สนับสนุนให้แรงงานแพลตฟอร์มและแรงงานอิสระมีสิทธิจัดตั้งสหภาพแรงงานกลุ่มประเภทการทำงานเดียวกัน โดยมีสิทธิและอำนาจเสมือนเป็นสหภาพแรงงานตามกฎหมายว่าด้วยแรงงานสัมพันธ์ 

    • พร้อมสนับสนุนองค์ความรู้ ประสบการณ์ในการจัดตั้งสหภาพแรงงาน การเจรจาไกล่เกลี่ย และแนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตแรงงานแพลตฟอร์ม

  7. ยกระดับความปลอดภัย: คุ้มครองความปลอดภัยในการทำงานและอาชีวอนามัย เช่น การกำหนดมาตรฐานความปลอดภัยขั้นต่ำสำหรับงานนอกสถานประกอบการ การพัฒนาทักษะด้านความปลอดภัย การพัฒนาอุปกรณ์ที่เหมาะสมในการส่งเสริมความปลอดภัยในการทำงาน

 

ทำอย่างไรให้สำเร็จ (HOW)

  • เสนอและผ่านร่างกฎหมายคุ้มครองแรงงานแพลตฟอร์ม โดยมีเนื้อหาเกี่ยวกับการกำหนดสิทธิและหน้าที่ของบริษัทเจ้าของแพลตฟอร์มและแรงงานแพลตฟอร์มให้ได้รับการคุ้มครองเทียบเท่าลูกจ้างตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน