Southern Port Link: ยกระดับท่าเรือใต้และโลจิสติกส์สินค้าทั้งภูมิภาค

• ตลาดยุทธศาสตร์ฝั่งตะวันตก: ตลาดอินเดีย อ่าวเบงกอล (BIMSTEC) และตะวันออกกลาง (GCC) คือโอกาสทองของภาคใต้ โดยในปี 2567 ไทยมีมูลค่าส่งออกไปอินเดียสูงถึง 4.23 แสนล้านบาท และการค้ากับกลุ่ม GCC มีมูลค่ารวมราว 1.29 ล้านล้านบาท หรือเกือบ 6% ของมูลค่าการค้าทั้งประเทศ ตัวเลขเหล่านี้สะท้อนว่าตลาดอินเดีย อ่าวเบงกอล และตะวันออกกลางเป็น “ตลาดยุทธศาสตร์” ที่ภาคใต้ควรมีบทบาทเป็นด่านหน้าทางการค้า

• ศักยภาพที่ยังใช้ไม่เต็มที่: ภาคใต้เป็นฐานผลิต ยางพารา, อาหารทะเล, ปาล์มน้ำมัน และอาหารฮาลาล ระดับโลก แต่ปัจจุบันสินค้าจำนวนมากยังต้องขนส่งทางถนนขึ้นไปใช้ท่าเรือหลักในภาคอื่น ทำให้ต้นทุนสูงและเสียเวลา

• โครงสร้างท่าเรือเดิมยังขาดการเชื่อมโยง: ท่าเรือระนอง ท่าเรือสงขลา และท่าเรือชุมชนประมง มีปริมาณสินค้าเพิ่มขึ้นอย่างนัยสำคัญ แต่ยังขาดลานตู้คอนเทนเนอร์ (Container Yard) ห้องเย็น (Cold Storage) และระบบขนถ่ายที่ทันสมัย

• ลดภาระเมกะโปรเจกต์เกินตัว: แทนการทุ่มงบประมาณก้อนเดียวไปกับโครงการขนาดใหญ่เกินความจำเป็น รัฐควรเชื่อมโยงโครงสร้างพื้นฐานที่มีอยู่แล้ว (ทางรถไฟสายใต้, ทางคู่, และทางหลวง) ให้ทำงานเป็นเครือข่ายประตูการค้าเดียวกัน

 

นโยบาย "Southern Port Link" มุ่งเน้นการยกระดับท่าเรือที่มีอยู่ให้ทำงานร่วมกันเป็นเครือข่าย เชื่อมต่อโครงสร้างพื้นฐานหลังบ้าน (Inland Infrastructure) และเตรียมความพร้อมสำหรับท่าเรือใหม่ในจุดยุทธศาสตร์อย่างเป็นขั้นตอน บนพื้นฐานของข้อมูลจริงและผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม โดยมีเป้าหมายคือ:

• ลดระยะทางและต้นทุน: เพื่อเกษตรกร ชาวประมง และผู้ประกอบการในพื้นที่

• เปิดด่านหน้าการค้า: มุ่งเป้าส่งออกไปยังอินเดีย อ่าวเบงกอล อาเซียน และตะวันออกกลาง

• สร้างศูนย์กลางการแปรรูป: เปลี่ยนภาคใต้จากฐานส่งวัตถุดิบ ให้เป็นศูนย์กลางการค้าและอุตสาหกรรมมูลค่าเพิ่ม

 

แกนกลางของการพัฒนาจะดำเนินการผ่าน 4 โครงการหลักที่เชื่อมต่อเป็นเครือข่ายเดียว:

1.โครงการเครือข่ายท่าเรืออันดามัน (Andaman Port Network) - ประตูการค้าอินเดียและอ่าวเบงกอล 

• พัฒนาท่าเรือระนองและท่าเรือฝั่งอันดามันให้เป็นประตูหลัก (Gateway) มุ่งสู่กลุ่มประเทศ ความริเริ่มแห่งอ่าวเบงกอลสำหรับความร่วมมือทางเทคนิคและเศรษฐกิจหลายสาขา (BIMSTEC)

• ยกระดับขีดความสามารถในการรองรับเรือสินค้าขนาดใหญ่และระบบการศุลกากรที่รวดเร็ว

2. Songkhla Gulf Hub: โครงการศูนย์กลางส่งออกสงขลา – เส้นทางสู่อ่าวไทยของภาคใต้

• ยกระดับท่าเรือสงขลาให้เป็น ศูนย์กลางการส่งออก (Export Hub) ฝั่งอ่าวไทย สำหรับสินค้าประมง อาหารฮาลาล ยางพารา และสินค้าอุตสาหกรรม

• พัฒนาลานขนถ่ายสินค้าและคลังสินค้าที่ทันสมัยเพื่อรองรับการขยายตัวของภาคอุตสาหกรรมในภาคใต้ตอนล่าง

3. Southern Trade & Cold Chain Corridor: โครงการเส้นทางค้าและระบบโซ่เย็น

• สร้างเส้นทางเดินเรือสินค้าประจำทาง (Feeder Line) เชื่อมโยงท่าเรือขนาดเล็กเข้ากับท่าเรือหลัก

• จัดตั้ง ระบบโซ่เย็น (Cold Chain) และศูนย์รวบตู้สินค้า (Inland Container Depot - ICD) เพื่อเชื่อมสวน ฟาร์ม และโรงงาน เข้ากับระบบขนส่ง ช่วยลดการสูญเสียของสินค้าเกษตรและรักษาคุณภาพสินค้า

4. Andaman Rail Link - Lite & New Port Option: โครงการรางเชื่อมอันดามันและทางเลือกท่าเรือใหม่

• พัฒนาเส้นทางรถไฟเชื่อมต่อระหว่างชุมพร–ระนอง เพื่อสนับสนุนการขนส่งสินค้าข้ามฝั่งทะเล (Land Bridge Lite)

• ศึกษาและเตรียมความพร้อมสำหรับการพัฒนาท่าเรือใหม่ฝั่งอันดามันตามความจำเป็นของปริมาณสินค้าในอนาคต โดยยึดถือ ความยินยอมของชุมชน (Public Consensus) และข้อมูลทางเศรษฐศาสตร์ที่ชัดเจน