• รัฐราชการรวมศูนย์ (Centralized Bureaucracy): ปัจจุบันอำนาจตัดสินใจส่วนใหญ่อยู่ที่ส่วนกลางและส่วนภูมิภาค มากกว่าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มาจากการเลือกตั้ง ทำให้การแก้ปัญหาระดับพื้นที่ล่าช้าและไม่ตรงจุด
• อำนาจการบริหารพื้นที่จำกัด: หน่วยงานที่ประชาชนเลือกมาโดยตรงมีอำนาจน้อย จนไม่สามารถจัดการทรัพยากรหรือแก้ไขปัญหาสำคัญในพื้นที่ของตนเองได้อย่างอิสระ
• อุปสรรคจากการกำกับดูแล: การที่ส่วนกลางและส่วนภูมิภาคกำกับดูแลอย่างเข้มงวดเกินไป ทำให้ท้องถิ่นไม่กล้าตัดสินใจจัดทำบริการสาธารณะใหม่ๆ กลายเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาท้องถิ่น
พรรคประชาชนเสนอให้ผู้บริหารสูงสุดระดับจังหวัดมาจากการเลือกตั้งของประชาชนโดยตรง โดยมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างที่สำคัญคือ:
• ผู้บริหารสูงสุดของจังหวัดต้องมาจากการเลือกตั้ง : เปลี่ยนจากเดิมที่มีผู้บริหารซ้ำซ้อน 2 คน (ผู้ว่าราชการจังหวัดจากการแต่งตั้ง + นายก อบจ. จากการเลือกตั้ง) ไปสู่รูปแบบที่มี ผู้บริหารจังหวัดจากการเลือกตั้งเพียงคนเดียว
• ถ่ายโอนอำนาจสู่ท้องถิ่น: โอนภารกิจและอำนาจตัดสินใจทั้งหมดของผู้ว่าราชการจังหวัดเดิม มาไว้กับผู้บริหารที่มาจากการเลือกตั้ง รวมไปถึงถ่ายโอนงานของส่วนภูมิภาคบางส่วนมาอยู่กับท้องถิ่น และปรับบทบาทส่วนภูมิภาคมาเป็นหน่วยกำกับมาตรฐานบริการสาธารณะท้องถิ่น และเป็นหน่วยส่งเสริมการพัฒนาเมืองให้ท้องถิ่น
1. การปฏิรูปกฎหมายและภารกิจ
• การถ่ายโอนภารกิจ: เร่งรัดการถ่ายโอนภารกิจตามแผนการกระจายอำนาจ ฉบับที่ 1, 2 และ 3 โดยแก้ไขกฎหมายระดับพระราชบัญญัติที่เป็นอุปสรรค เพื่อมอบอำนาจบริหารจัดการบริการสาธารณะให้ท้องถิ่นอย่างแท้จริง
2. การจัดโครงสร้างบริหาร 3 ระดับ
ปรับโครงสร้างการบริหารประเทศให้เป็นเอกภาพ โดยมีผู้บริหารที่มาจากการเลือกตั้งในทุกระดับ
• ระดับประเทศ: นำโดยนายกรัฐมนตรี
• ระดับจังหวัด: นำโดยนายกจังหวัดหรือผู้ว่าราชการจังหวัดที่มาจากการเลือกตั้ง
• ระดับท้องถิ่น: นำโดยนายกเทศมนตรี / นายก อบต. / นายกนคร
3. การปรับบทบาทส่วนภูมิภาค
• จากผู้ปฏิบัติเป็นผู้กำกับดูแล: ปรับบทบาทราชการส่วนภูมิภาคให้ทำหน้าที่เพียงหน่วยงานกำกับดูแล ตรวจสอบมาตรฐานบริการสาธารณะ และส่งเสริมการพัฒนาเมือง แทนการลงไปทำงานจัดทำบริการซ้ำซ้อนกับท้องถิ่น
4. การบริหารทรัพยากรบุคคล
• ถ่ายโอนกำลังคนให้ท้องถิ่น: จัดทำแผนถ่ายโอนข้าราชการและบุคลากรจากส่วนกลางและส่วนภูมิภาค ที่ปฏิบัติงานด้านบริการสาธารณะที่ทับซ้อนกัน ให้มาสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อให้กำลังคนสอดคล้องกับภารกิจใหม่ในพื้นที่